Al drie jaar zit de 13-jarige zoon van Mandy Mennings thuis omdat hij vastliep in het onderwijs. Van een vrolijk en ondernemend kind zag ze hem veranderen in een jongen die zijn bed niet meer uitkwam en zichzelf niet meer kon aankleden. “Hoe kan het dat ik een vrolijk kind had en hem uiteindelijk zo terugkreeg?“
Ian zat in groep 4 toen hij een burn-out kreeg, vertelt Mandy. “Mijn zoon, die autisme en ADHD heeft, werd erg overvraagd in het onderwijs. Hij haalde goede punten, maar had het tegelijkertijd zwaar omdat er te veel van hem verwacht werd”, zegt de 45-jarige moeder, die naar aanleiding van haar ervaringen Loek@You heeft opgezet. Een stichting die kinderen en jongeren helpt die zijn vastgelopen in het onderwijs.
Ian is een van de ongeveer 4200 kinderen die langer dan 3 maanden thuiszitten. Tijdens de Landelijke Actieweek Thuiszitters wordt deze week aandacht gevraagd voor deze problematiek. Het doel? “Zorgen dat er minder kinderen thuis komen te zitten en dat er meer passend onderwijs komt“, zegt Stan Termeer van de Vereniging van Scholen in het Voortgezet Onderwijs (VO-raad). Een van de organisatoren van de actieweek.
Dat het niet goed ging met Ian, had Mandy al lange tijd door. Maar elke keer als ze het aangaf op school, werden haar gevoelens weggewuifd. “Op school vertoonde hij in eerste instantie sociaal wenselijk gedrag, maar zodra hij bij ons thuis over de drempel was, ging hij helemaal over de flos en raakte hij gefrustreerd. Uiteindelijk vertoonde hij dit gedrag ook op school, maar toen was het al te laat. Als ouder heb ik heel lang gedacht: hoe is dit in godsnaam mogelijk? Ik heb een vrolijk en ondernemend kind afgeleverd, hoe kan het dat ik hem dan zo terugkrijg?“
Mandy verwijt de school dat de signalen die zij en haar man gaven te laat werden opgepakt. “Ik kreeg pas rust toen de psychiater van Ian zei: hij mag voorlopig niet naar school. Op dat moment viel er een enorme last van mijn schouders. Daarvoor voelde ik constant een druk dat hij zo snel mogelijk weer moest deelnemen aan het onderwijs. Maar hij had zoveel trauma’s opgelopen, dat dat helemaal niet ging.“
Hij was zo verdrietig, dat hij zelfs niet over school kon praten.
Bekijk hier de video.
De periode die volgde, noemt Mandy een hel. “Je hebt een ernstig beschadigd kind dat thuis komt te zitten en 24 uur per dag zorg nodig heeft.” Doordat Ian soms last had van vluchtgedrag en wegliep van school, werd hij daar met zes man vastgehouden om de veiligheid voor de omgeving te bewaken. Die ervaring heeft hem erg angstig gemaakt, zegt Mandy. “Hij kwam zijn bed niet meer uit, kon zichzelf niet meer aankleden en vroeg eens waar de snelweg was omdat hij dood wilde. Het was zo verdrietig. Je ziet dat je kind vriendjes verliest en dat hij niet meer mee kan doen met dingen als het kerstdiner. Het voelt alsof je alles kwijtraakt.“
Daar kwam nog eens bij dat zijn ouders zich continu moesten verantwoorden om de juiste zorg te krijgen. “Je moet je verantwoorden tegenover de leerplichtambtenaar, tegenover de gemeenten waar je je zorg moet halen, tegenover de school. Elke keer moet je uitleggen dat je nog steeds hulp nodig hebt en dat zijn enorme gevechten.“
Daarnaast heb je als ouder het gevoel dat je er alleen voor staat, vertelt Mandy. “Als je kind in het ziekenhuis ligt voor een kleine ingreep, stuurt de school een kaartje“, zegt ze. “Nu hebben we van geen juffrouw iets gehoord, niemand heeft gevraagd hoe het met hem gaat. Je wordt aan je lot overgelaten, terwijl je kind zo gekwetst en kapotgemaakt is, zo voelt dat.“
Gelukkig is er inmiddels goed nieuws voor Mandy en de rest van het gezin. Afgelopen december gaf Ian aan dat hij weer graag naar school wilde. Iets wat Mandy nooit had zien aankomen. “Ik had verwacht dat hij nooit meer naar school zou gaan. Hij heeft zo’n achterstand opgelopen en zijn welzijn is zo beschadigd, maar nu is er toch weer een beetje hoop.“
Inmiddels gaat Ian een kwartier per dag naar een ‘onderzoeksschool’; een school waar ze kijken wat een passend vervolg is. “Waar dat toe leidt, weten we niet, maar ik ben al blij dat hij weer ergens heengaat waar hij ook wil zijn.“
Mandy hoopt dat de Landelijke Actieweek Thuiszitters ervoor zorgt dat ouders zonder problemen zorg kunnen krijgen als dat nodig is en dat kinderen ook op andere plekken onderwijs kunnen krijgen als het op school niet werkt. Ook hoopt ze dat zorgverleners en onderwijs beter gaan samenwerken met elkaar. “Het liefst zouden we zien dat iedereen naar school gaat“, zegt Stan Termeer van de VO-raad. “Maar er moet wel worden gekeken of dat ook kan bij een kind. Er moet meer maatwerk worden geleverd. Sommige kinderen kunnen misschien niet vijf dagen naar school, maar misschien wel twee.“